Mert İnan Hava kirliliğinin insan sıhhatine tesirleri üzerine çalışmalar yürüten 15 sıhhat etraf ve iklim Escort bayan örgütünün oluşturduğu Pak Hakkı Platformu THHP Türkiye de hava karnesi niteliğindeki hava raporunu açıkladı Raporda 2021 de İstanbul da 4848 Ankara da 2853 Türkiye genelinde ise en az 42 bin Bayan escort kişi hava kirliliğine bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını yitirdiği argüman edildi Türkiye de Dünya Sıhhat Örgütü DSÖ standartlarına nazaran havası pak kent olmadığına dikkat çekilen rapora nazaran havası en kirli 5 Escort kent sırasıyla Batman Iğdır Ağrı Şırnak ve Malatya oldu Hakkâri de DSÖ standartlarına nazaran partikül unsur kirliliği yok denecek kadar az kentin kükürt dioksit açısından çok kirli olduğuna yer verildi
Depremden etkilenen kentlerde hava kirliliği enkaz tozu ve ısınma için açıkta ateş yakılması üzere nedenlerle ulusal limitlerin 2 5 katına DSÖ kılavuz kıymetlerinin ise 7 5 katına çıktığı duyurulurken kirli havanın başta kanser kalp damar KOAH üzere hastalıklara tetikleyeceği uyarısı yapıldı Raporda mevt nedenleri ortasında hava kirliliğinin yüzdelik hissesinin en yüksek olduğu vilayetlerin Iğdır Karaman ve Batman olduğu 2021 de Batman da her 100 vefattan 31 inin Iğdır ve Karaman da ise her 100 mevtten 28 inin hava kirliliği nedeniyle medyana geldiği belirtildi
PM10 kirliliği 2021 de Batman Iğdır Ağrı Şırnak ve Malatya da en yüksek kıymetlerde ölçülürken bu vilayetlerdeki ortalama bedellerin DSÖ nün partikül husus PM10 için belirlediği 15 mikrogram metreküp düzeyinin 5 8 katı olarak saptandı 200 günden fazla mühlet PM10 için yönetmelikte belirlenen 40 mikrogram metreküp ulusal limit kıymetinin üstünde hava kirliliği ölçüldüğüne yer verilen raporda Batman da 2021 deki hava kirliliği DSÖ nün kılavuz pahasının 7 katından fazla olduğu aktarıldı
Öte yandan bu kentte yaşayanların tam 326 gün boyunca kirli havaya maruz kaldığı kaydedildi
Acil tedbir alınmalı
Temiz Hava Hakkı Platformu Koordinatörü Deniz Gümüşel Türkiye de 360 istasyonlu geniş bir izleme ağı bulunmasına karşın bu istasyonlarda tertipli ölçüm yapılmadığını söyledi PM10 için bile yalnızca 34 kentin kirlilik durumunu bildiklerini belirten Gümüşel Kanserojen ve hava kirliliğine bağlı ölümlerin ana nedeni olan ince partikül husus PM 2 5 yalnızca 62 istasyonda gereğince ölçülebildi Bu kısıtlı datayla bile Türkiye de Dünya Sıhhat Örgütü nün DSÖ hudut paha olarak belirlediği PM 2 5 yoğunluğunun tam 4 katı kirli hava soluduğumuzu görüyoruz Afet bölgesinde asbest riski önemli halk sıhhati sorunu Hatay İskenderun da ise partikül unsur kirliliği son 40 gündür metreküpte 200 mikrogram ölçülüyor Şu an devam eden kirliliğin nedeni yetkililerce araştırılmalı ve acil tedbir alınmalı dedi
İstanbul un havası sağlıksız
Raporda İstanbul ve Ankara da ısınma için kömür yakılan yapılaşma ve trafiğin ağır olduğu ilçelerde hava kirliliğinin ürkütücü boyutlarda olduğu belirtilirken Sarıyer Kumköy hariç İstanbul nüfusunun neredeyse tamamı DSÖ ye nazaran sıhhatsiz hava soluyor Sultangazi Esenyurt ve Mecidiyeköy en kirli bölgeleri işaret ediyor Siteler Ankara Daa en kirli havayı soluyan bölge tespitine yer verildi